Βαρηκοΐα-Κώφωση
Ο χαρακτηρισμός Βαρήκοος αφορά ένα άτομο το οποίο είτε φοράει ακουστικό είτε όχι, δυσκολεύεται να αντιληφθεί την ομιλία με την ακοή του μόνο. Η βαρηκοϊα είναι μία διαταραχή η οποία παρουσιάζεται άλλοτε εκ γενετής και άλλοτε εμφανίζεται στην πορεία της ζωής ενός ατόμου (επίκτητη). Είναι αμφοτερόπλευρη, επηρεάζει δηλαδή και τα δύο αυτιά ή μονόπλευρη.
Είδη Βαρηκοΐας:
Η βαρηκοΐα διακρίνεται σε τρία είδη.
- Αγωγιμότητας ( η βλάβη εντοπίζεται στο έξω ή μέσω αυτί)
- Νευροαισθητήρια ( η βλάβη εντοπίζεται στο έσω αυτί, δηλαδή στη βάση του αναβολέα, στο κοχλιακό νεύρο και στο όργανο του Corti)
- Μεικτή
Οι βαρηκοΐες, όσον αφορά τον βαθμό τους διακρίνονται στις παρακάτω βαθμίδες:
- a) Την αρχόμενη βαρηκοΐα με απώλεια της ακοής περί τα 20%.
- b) Την μικρού βαθμού βαρηκοΐα με απώλεια της ακοής περί τα 20-40%.
- c) Την μέσου βαθμού βαρηκοΐα με απώλεια της ακοής περί τα 40-60%.
- d) Την μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα με απώλεια της ακοής περί τα 60-80%.
- e) Την βαρηκοΐα εγγίζουσα την κώφωση με απώλεια της ακοής 80-95%.
- g) Την κώφωση με απώλεια της ακοής 100% όπου με ένταση άνω των 100dB, δεν γίνεται αντιληπτός ο ήχος.(Ζιάβρα-Σκεύας,2009).
Ο χαρακτηρισμός Κωφός σχετίζεται με το άτομο το οποίο είτε φοράει ακουστικό είτε όχι, δεν αντιλαμβάνεται την ομιλία με την ακοή του μόνο. Χρησιμοποιεί κυρίως το οπτικό κανάλι για να αντιληφθεί τους συνομιλητές του (χειλεανάγνωση, νοηματική γλώσσα, γραπτή γλώσσα).
ΑΙΤΙΑ ΒΑΡΗΚΟΪΑΣ
Συγγενείς Βαρηκοΐες:
~> Κληρονομικές: εμβρυοπάθειες (παθήσεις της μητέρας όπως διαβήτης, νεφρίτιδα, τοξοπλάσμωση, πολιομυελίτιδα, σύφιλη, ερυθρά, λήψη φαρμάκων, έκθεση σε ακτινοβολία).
Επίκτητες Βαρηκοΐες:
~> Διάφορες παθήσεις όπως παρωτίτιδα, εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, πρεσβυακουσία, λήψη ωτοτοξικών φαρμάκων, φλεγμονές του μέσου ωτός.
ΑΙΤΙΑ ΚΩΦΩΣΗΣ
Κατά την ενδομήτρια ζωή: 1) κληρονομικοί παράγοντες, 2) παθήσεις κατά την κύηση, 3) λήψη φαρμάκων, 4) κατανάλωση αλκοόλ.
Κατά τον τοκετό: 1) κακώσεις κεφαλής ή ακουστικών οργάνων, 2) ανοξία εγκεφάλου,
Παθολογικά αίτια: 1) διάφορες λοιμώξεις, 2) λαβυρινθίτιδες-χρόνιες ωτίτιδες, 3) σύνδρομο Meniere, 4) ιογενείς παθήσεις, 5) νευρίνωμα ακουστικού πόρου.
Άλλα αίτια: 1) θόρυβος πάνω από το επιτρεπτό όριο, 2)απότομη αύξηση ή μείωση της πίεσης και έμφραξη της ακουστικής οδού
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΒΑΡΗΚΟΪΑΣ ΚΩΦΩΣΗΣ
Μέθοδοι Εξέτασης:
- Επισκόπηση: έλεγχος της δομής του ωτός και της πιθανής ύπαρξης εκκρίσεων στον έξω ακουστικό πόρου,
- Ψηλάφηση: έλεγχος για πιθανό πόνο,
- Ωτοσκόπηση: εξέταση έξω ακουστικού πόρου και τυμπανικής μεμβράνης
Εξέταση της ακουστικής ικανότητας:
Σκοπός της εξέτασης της ακουστικής ικανότητας του αυτιού είναι να διαπιστώσουμε:
1) αν υπάρχει βαρηκοΐα, 2) το βαθμό της βαρηκοΐας , 3) το είδος της βαρηκοΐας όσον αφορά στις συχνότητες που πάσχουν, 4) την εντόπιση της βλάβης, δηλαδή αν εντοπίζεται στο σύστημα της αγωγιμότητας ή της αντίληψης του ήχου, 5) τη διακριτική ικανότητα σε λέξεις και αριθμούς, 6) τα πιθανά αίτια που την προκάλεσαν και 7) αν η βλάβη εντοπίζεται στον κοχλία ή οπισθοκοχλιακά
1) τονική ακοομετρία,
2) ομιλητική ακοομετρία,
3) προκλητά ακουστικά δυναμικά,
4) ωτοακουστικές εκπομπές,
5) masking,
6) τυμπανομετρία,
7) ακοομετρία ακουστικής αντίστασης,
8) αντανακλαστικό του μυός του αναβολέα,
9) παιδική ακοομετρία,
10) παιγνιδοακοομετρία
Ο ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Λαμβάνει το Ιστορικό:
1) ατομικό,
2) οικογενειακό,
3) προγεννητικό,
4) περιγεννητικό και νεογνικό,
5) αναπτυξιακό και
6) ωτολογικό
Κάνει Αξιολόγηση:
1) αυθόρμητος λόγος,
2) αντίδραση στον ήχο,
3) αντίληψη λόγου (λεξιλόγιο-γραμματική)
4) ομιλία
5) άρθρωση
6) πραγματολογία
7) μη λεκτικές ικανότητες
8) Έκφραση (λεξιλόγιο-γραμματική)
Αξιολογεί επίσης : σωματογνωσία
χωροχρονική αντίληψη
κατηγοριοποίηση
οπτική μνήμη και διάκριση
ακουστική μνήμη και ακουστική διάκριση
αναπνοή
γραφή
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
Τύποι ακουστικών βαρηκοΐας
Ακουστικά σώματος ή τσέπης
Οπισθωτιαία ακουστικά
Ενδωτιαία ακουστικά
Ακουστικά έξω ακουστικού πόρου ή Ενδοκαναλικά ακουστικά
Τελείως ενδοκαναλικά ακουστικά βαρηκοΐας
Ακουστικά γυαλιών
Οστεόφωνα γυαλιών
Ακουστικά αγωγής δια των οστών
Ακουστικά σημάτων ετερόπλευρης διεύθυνσης
Ακουστικά σημάτων αμφίπλευρης διεύθυνσης
Ισχυρά ακουστικά σημάτων ετερόπλευρης διεύθυνσης
Ακουστικά συστήματα ενίσχυσης ήχου:
Ομαδικά ενσύρματα συστήματα ενίσχυσης ήχου
Ατομικά ενσύρματα συστήματα ενίσχυσης ήχου
Συστήματα επαγωγικής ανακύκλωσης ή Επαγωγικού Βρόγχου
Ραδιοσήματα διαμορφούμενου εύρους (ασύρματα συστήματα)
Ραδιοσήματα διαμόρφωσης κατά συχνότητα (ασύρματα συστήματα)
Υπέρυθρα συστήματα
Εμφυτευόμενα ακουστικά βαρηκοΐας
Εμφυτευόμενα ηλεκτρομαγνητικά ακουστικά βαρηκοΐας
Μερικώς εμφυτευόμενα ηλεκτρομαγνητικά ακουστικά βαρηκοΐας οστέινης αγωγής
Εμφυτευόμενα πιεζοηλεκτρικά ακουστικά βαρηκοΐας
Μερικώς εμφυτευόμενα πιεζοηλεκτρικά ακουστικά βαρηκοΐας
Ολικά εμφυτευόμενα πιεζοηλεκτρικά ακουστικά βαρηκοΐας
Κοχλιακό εμφύτευμα
ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Νοηματική Γλώσσα
Makaton
Bliss
Rebus
Οι παραπάνω τρόποι επικοινωνίας είναι είτε εναλλακτικοί είτε αναγκαίοι για την επικοινωνία των ατόμων με διαταραχές στην ακοή.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή είναι ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ και ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ
Θεραπευτικός: εξαρτάται από το είδος και το βαθμό της βαρηκοΐας
Υποστηρικτικός: ως προς τον τρόπο που ο περίγυρος ενός βαρήκοου- κωφού ατόμου μπορεί να προσεγγίζει αυτό το άτομο και να το ενθαρρύνει για επικοινωνία.
Η λογοθεραπευτική αγωγή χωρίζεται σε δύο βασικούς τρόπους:
1)Την πρώιμη εκπαίδευση όταν στο παιδί έγινε έγκαιρη διάγνωση και τοποθέτηση ακουστικού.
2)Την αργοπορημένη εκπαίδευση που είναι η λογοθεραπευτική αγωγή που εφαρμόζεται σε παιδιά που για κάποιο λόγο δεν τους έγινε έγκαιρη διάγνωση.
Κατά την θεραπεία:
Γίνονται Στοματοπροσωπικές ασκήσεις για ενδυνάμωση των αρθρωτών
Διδάσκεται ο τόπος και τρόπος άρθρωσης των φωνημάτων
Εξασκείται και ενισχύεται η χειλεανάγνωση
Ενδυναμώνεται η ηχητική συνειδητοποίηση
Ενισχύεται Ακουστική διάκριση
Εμπλουτίζεται το λεξιλόγιο
Ενισχύεται η σωματογνωσία,
η Χωρο-χρονική αντίληψη,
η Κατηγοριοποίηση,
οι Απλές εντολές και μεταγενέστερα οι σύνθετες,
η Γραφή,
Απώτερος στόχος της θεραπείας είναι η έκφραση των αναγκών του ατόμου και η επικοινωνία με τον περίγυρο του
Κάθε θεραπευτικό πλάνο είναι εξατομικευμένο και δομημένο έτσι ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου ξεχωριστά
Γεωργία Ρούσα
Λογοθεραπεύτρια
Λογοθεραπεύτρια