Άρθρωση και Φωνολογία

Τι είναι οι διαταραχές άρθρωσης; 

Στην αρθρωτική διαταραχή το παιδί διαλέγει το σωστό φθόγγο αλλά λόγω ανεπάρκειας του μηχανισμού ομιλίας δεν τον εκφέρει σωστά. Οι αρθρωτικές διαταραχές διακρίνονται στην καθυστέρηση της άρθρωσης (λειτουργική δυσλαλία) και στην διαταραχή άρθρωσης (οργανική δυσλαλία):

1. Η καθυστέρηση της άρθρωσης η αλλιώς λειτουργική δυσλαλία χαρακτηρίζεται η δυσκολία που έχουν ορισμένα παιδιά να τοποθετήσουν τους αρθρωτές στην σωστή θέση. Η λειτουργική δυσλαλία διαγιγνώσκεται όταν η αρθρωτική ανάπτυξη του παιδιού είναι καθυστερημένη σύμφωνα με την χρονολογική του ηλικία.

Κάποιες από τις δυσκολίες της άρθρωσης που εμπεριέχονται στην λειτουργική δυσλαλία είναι:

• Ο διαδοντικός σιγματισμός

Η κορυφή της γλώσσας γλιστρά ενδιάμεσα των οδοντοστοιχιών και αντί για «σ» το παιδί προφέρει «θ».

• Ο σιγματισμός του ουρανίσκου

Η κορυφή της γλώσσας τραβιέται προς τα πίσω και υψώνεται προς τον ουρανίσκο και αντί για «σ» το παιδί προφέρει το γερμανικό «sch» ή το γαλλικό «ch»

• Ο οδοντοχειλικός σιγματισμός

Οφείλεται κυρίως όταν τα κάτω χείλι ενώνονται με τους πάνω κοπτήρες. Σε αυτή την περίπτωση το παιδί αντικαθιστά το «σ» με το «φ». Αυτό το είδος σιγματισμού είναι συνηθέστερος σε περιπτώσεις προγναθισμού.

• Ο συριστικός σιγματισμός

Ο αέρας που βγαίνει από το στόμα κατά την παραγωγή του «σ» σχηματίζει υπερβολικά συγκεντρωμένο ρεύμα και το «σ» συνοδεύεται από ένα συνεχόμενο σφύριγμα.

• Ο πλάγιος σιγματισμός

Ο πλάγιος σιγματισμός μπορεί να είναι αμφίπλευρος ανάλογα με την πλευρά που εξέρχεται ο αέρας από το στόμα.   Η τοποθεσία που παίρνει η γλώσσα είναι στην θέση του «λ» αλλά πλευρικά. Η θεραπεία αυτού του σιγματισμού είναι πολύ πιο μακροχρόνια σε σύγκριση με τους υπόλοιπους σιγματισμούς.

2)Η διαταραχή άρθρωσης η αλλιώς οργανική δυσλαλία είναι η μη φυσιολογική δομή των οργάνων που καθιστά την ομιλία δυσκατάληπτη. Τα συνηθέστερα αίτια που προκαλούν την οργανική δυσλαλία είναι η χειλεωσχιστία, η υπερωιοσχιστία κ.τ.λ.π.

Οι θεραπεία των αρθρωτικών διαταραχών γίνεται βάση της φυσιολογικής κατάκτησης του παιδιού ή βάση την μη αναπτυξιακή προσέγγιση. Στην μη αναπτυξιακή προσέγγιση ο ειδικός ξεκινάει με φωνήματα που έχουν σχέση με το παιδί ή με φωνήματα που μπορεί να μιμηθεί το παιδί πιο εύκολα.

Τι είναι οι φωνολογικές διαταραχές;

Στην φωνολογική διαταραχή το παιδί εκδηλώνει αδυναμία στη χρήση αναπτυξιακά αναμενόμενων ήχων της ομιλίας για την ηλικία και την διάλεκτο που δεν συνοδεύεται από γνωστικά, συμπεριφορικά ή κοινωνικά προβλήματα ή άλλα οργανικά αίτια (DSM-IV American Psychiatric Association,1994).  Το βασικό αίτιο της φωνολογικής διαταραχής είναι η μειωμένη αντίληψη και η λανθασμένη νοητική οργάνωση των φωνημάτων. Η φωνολογική διαταραχή επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη του λόγου.

Στην φωνολογική διαταραχή το παιδί ακολουθεί:

• Συστημικές απλοποιήσεις

Πτώση συλλαβής.

Αναδιπλασιασμός.

Ολικός αναδιπλασιασμός.

Μερικός αναδιπλασιασμός.

Πτώση φωνήματος ή συμπλέγματος συμφώνων.

Πτώση φωνήματος κλειστής συλλαβής.

Αρμονία συμφώνων.

Μετάθεση.

Μετακίνηση.

Απλοποίηση συμπλεγμάτων συμφώνων.

• Δομικές απλοποιήσεις

Εμπροσθοποίηση

Οπισθοποίηση

Στιγμικοποίηση

Ηχηροποίηση

Αηχοποίηση

Χειλικοποίηση

Φατνικοποίηση

Η θεραπεία της φωνολογικής διαταραχής εστιάζεται στην προσεκτική ανάλυση του φωνολογικού συστήματος του παιδιού ώστε να γίνει η ανάλυση των φωνολογικών διεργασιών για να εντοπιστούν τα λάθη και να αποκαταστατηθούν.